کاربرد مواد شیمیایی در صنایع غذایی

علت کاربرد مواد شیمیایی در صنایع غذایی

استفاده از مواد شیمیایی در صنایع غذایی یکی از عوامل اصلی برای بهبود و افزایش کیفیت محصولات غذایی است. این مواد شیمیایی ممکن است به عنوان افزودنی‌ها به محصولات غذایی اضافه شوند تا خواص آن‌ها را بهبود دهند، نگهداری کنندگی آن‌ها را افزایش دهند و یا به منظور بهبود قابلیت تهیه و تولید محصولات غذایی استفاده شوند. برای مثال، مواد شیمیایی می‌توانند به عنوان آنتی‌اکسیدان‌ها برای جلوگیری از فساد و کپک زدگی محصولات غذایی استفاده شوند. همچنین، مواد شیمیایی می‌توانند به عنوان رنگ‌های غذایی بکار روند تا محصولات غذایی را ظاهری جذاب‌تر و آراسته‌تر بکنند. با استفاده از مواد شیمیایی، صنایع غذایی قادر به تولید محصولات با کیفیت‌تر و قابلیت نگهداری بیشتر می‌شوند که این امر می‌تواند به ارتقای سلامت و رضایت مشتریان نیز کمک کند.

فواید استفاده از مواد شیمیایی در صنایع غذایی:

استفاده از مواد شیمیایی در صنایع غذایی، از یک سو می‌تواند بهبودی در فرآیند تولید و کیفیت محصولات ایجاد کند، اما از سوی دیگر ممکن است بهداشت مصرف کنندگان را تهدید کند. در ادامه به بررسی فواید و مضرات استفاده از مواد شیمیایی در صنایع غذایی می‌پردازیم:

1- افزایش ماندگاری محصولات: استفاده از مواد شیمیایی از جمله افزودنی‌ها و نگهدارنده‌ها می‌تواند باعث افزایش ماندگاری محصولات شود، به طوری که می‌توان آنها را برای مدت طولانی‌تری در دسترس مصرف‌کنندگان قرار داد.

2- بهبود ظاهر و طعم محصولات: برخی مواد شیمیایی می‌توانند بهبود ظاهر و طعم محصولات را به همراه داشته باشند، که این امر می‌تواند باعث افزایش استقبال مصرف‌کنندگان از این محصولات شود.

3- کاهش ضایعات و خسارات: استفاده از مواد شیمیایی در فرآیند تولید می‌تواند باعث کاهش ضایعات و خسارات در صنایع غذایی شود، که این امر می‌تواند بهبود در عملکرد اقتصادی این صنایع را به همراه داشته باشد.

مضرات استفاده از مواد شیمیایی در صنایع غذایی:

1- عوارض برای سلامت مصرف‌کنندگان: استفاده بی‌رویه از مواد شیمیایی می‌تواند عوارض جدی برای سلامت مصرف‌کنندگان ایجاد کند، از جمله بروز حساسیت‌ها، مسمومیت‌ها و اختلالات گوارشی.

2- آلودگی محصولات: استفاده نادرست از مواد شیمیایی می‌تواند منجر به آلودگی محصولات شود، به طوری که مصرف‌کنندگان ممکن است با مواد مضر و سمی در محصولات مواجه شوند.

3- آسیب به محیط زیست: برخی مواد شیمیایی می‌توانند باعث آلودگی محیط زیست شوند و به تعادل طبیعت و حیات وحش زیان برسانند.

بنابراین، استفاده از مواد شیمیایی در صنایع غذایی با توجه به فواید و مضرات آن، نیازمند بررسی دقیق و کنترل صحیح است.

انواع مواد شیمیایی بکار رفته در صنایع غذایی

مواد شیمیایی در صنایع غذایی به منظور بهبود و افزایش کیفیت محصولات استفاده می‌شوند. این مواد به طور عمده در سه دسته تقسیم می‌شوند: مواد نگهدارنده ، رنگ ها و اسانس ها و مواد افزودنی.

مواد نگهدارنده از انواع موادی تشکیل شده‌اند که به طور معمول به مواد غذایی اضافه می‌شوند تا ماندگاری و طول عمر آن‌ها را افزایش دهند. این مواد می‌توانند شامل انواع اسیدها، نمک‌ها و کلریدها باشند که با ترکیبی شیمیایی و غلظت مناسب به محصول اضافه می‌شوند.

رنگ ها و اسانس ها نیز به منظور افزایش جذابیت بصری محصولات غذایی استفاده می‌شوند. این مواد می‌توانند شامل رنگ‌های طبیعی مانند زعفران و پاپریکا یا رنگ‌های مصنوعی باشند. استفاده از این مواد باید مطابق با استانداردهای بهداشتی و غذایی بوده و مقادیر مناسبی از آن‌ها به محصولات اضافه شود.

مواد افزودنی نیز به منظور بهبود ویژگی‌های محصولات غذایی استفاده می‌شوند. مثلاً مواد شیرین کننده به منظور افزایش مزه و شیرینی محصولات، مواد ژله‌ای برای افزایش استحکام و سفتی محصولات نرم و مواد افزودنی آرام بخش برای کنترل و کاهش تغییرات فیزیکی در محصولات استفاده می‌شوند.

سیلیکون دی اکساید

سیلیکون دی اکساید یکی از مهمترین ترکیبات سیلیکون است که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ترکیب شکل سیلیکون با اکسیژن را داراست و به صورت یک پودر سفید رنگ در دسترس است. عمده خرید سیلیکون دی اکساید در صنایع غذایی در تولید بسیاری از ادویه ها استفاده می شود که باعث جذب رطوبت محصول شده و همچنین از کپک زدگی جلوگیری می کند.

سیلیکون دی اکساید به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی منحصر به فردی که دارد، در صنایع مختلف بکار می‌رود. یکی از مهمترین کاربردهای آن در صنعت شیشه است. سیلیکون دی اکساید به عنوان یک ماده پایه در تولید شیشه استفاده می‌شود و به شکل یک پودر سفید به ماده اولیه شیشه اضافه می‌شود. این ترکیب به شکلی عالی به شیشه استحکام بخشیده و مانع از تشکیل حباب‌ها و نقاط ضعف در شیشه می‌شود.

سیلیکون دی اکساید همچنین در تولید سرامیک‌ها به عنوان یک ماده پایه مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ترکیب به دلیل خواص سختی و مقاومت حرارتی بالا، در تولید انواع سرامیک‌های صنعتی و زیبایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

علاوه بر این، سیلیکون دی اکساید در صنعت الکترونیک نیز بکار می‌رود. این ترکیب به عنوان یک ماده نیمه‌رسانا در تولید انواع ترانزیستورها و مدارهای الکترونیکی استفاده می‌شود. سیلیکون دی اکساید به دلیل خواص الکتریکی مناسب و عایق بودن، به عنوان یک لایه عایق در این مدارها استفاده می‌شود.

تارتاریک اسید

تارتاریک اسید یک ترکیب شیمیایی است که در طبیعت به صورت طبیعی یافت می شود و همچنین به صورت تولیدی نیز تهیه می شود. خرید تارتاریک اسید به دلیل خواص ضد باکتریایی، ضد قارچی و ضد ویروسی خود، در صنایع مختلف مانند صنایع غذایی، دارویی و آرایشی به کار می رود. تارتاریک اسید به عنوان یک ماده نگهدارنده در غذاها، بهبود دهنده در طعم و رنگ محصولات غذایی و همچنین به عنوان یک ترکیب اصلاح کننده در محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده می شود. همچنین، به عنوان یک ماده نگهدارنده در داروها، تارتاریک اسید به کنترل بیماری های عفونی کمک می کند. از آنجا که تارتاریک اسید به طور طبیعی در محیط زیست موجود است، برخی از محصولات غذایی مانند میوه های ترش و فرآورده های شیری آن را در آن یافت می شود.

مونوسدیم گلوتامات

مونوسدیم گلوتامات یا MSG یک ترکیب شیمیایی است که در مواد غذایی وجود دارد و به عنوان یک افزودنی غذایی نیز استفاده می شود. این ترکیب به دلیل خواص خوبی که دارد، به عنوان یک طعم دهنده و تقویت کننده طعم در محصولات غذایی استفاده می شود. به عنوان یک افزودنی غذایی، مونوسدیم گلوتامات به محصولات غذایی اضافه می شود تا طعم و عطر آنها را بهبود بخشد. از این ترکیب به طور گسترده در محصولات مانند سس ها، قرار داده ها، خمیرهای نون و غذاهای آماده مصرف استفاده می شود. عمدتا واردات MSG از کشور چین انجام می شود و جهت خرید مونوسدیم گلوتامات کافیست با ما تماس بگیرید.

آویسل

آویسل یک نوع الیاف غذایی است که از سلولز میکروکریستالین تولید می‌شود. این الیاف بسیار سبک و غیر قابل هضم هستند و از طریق تبدیل لینتر گیاهی پنبه به الیاف میکروکریستالی تولید می‌شوند. آویسل به دلیل داشتن خواص رژیمی و سلامتی منحصر به فرد، در صنایع غذایی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد.

یکی از کاربردهای مهم آویسل در صنایع غذایی، تولید مواد غذایی با چربی پایین است. آویسل به عنوان یک ماده جذب کننده چربی و آب در تولید بسیاری از محصولات مورد استفاده است .

اسید فسفریک

اسید فسفریک یکی از اسیدهای قوی و کاربردی است که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این اسید از ترکیبی با فرمول H3PO4 تشکیل شده و به صورت مایع بی‌رنگ و بدون بو معمولا در بازار یافت می‌شود. اسید فسفریک به دلیل خواص اسیدی و قابلیت اکسایشی که دارد، در تولید باتری‌های قابل شارژ، کودهای فسفریک و همچنین در صنعت غذا و نوشیدنی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین، این اسید به عنوان ماده افزودنی در صنایع داروسازی، پزشکی و صنعت الکترونیک نیز استفاده می‌شود. البته لازم به ذکر است که اسید فسفریک باید با احتیاط و به مقدار کم استفاده شود، زیرا می‌تواند اثرات جانبی جدی بر روی سلامتی انسان داشته باشد.

کربوکسی متیل سلولز

کربوکسی متیل سلولز یا به اختصار cmc یک ماده شیمیایی است که از اسید کلریدریک و متیل سلولز تهیه می‌شود. این ماده از نظر ساختاری شبیه به سلولز است اما با اضافه کردن گروه کربوکسیل به آن، خواص آن تغییر می‌کند. کربوکسی متیل سلولز به دلیل داشتن خواص مانند امتزاج با آب و قابلیت شکل‌دهی، در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده می‌تواند در صنایع غذایی به عنوان ماده غلظت دهنده (ویسکوفایر) و امولسیفایر استفاده شود و همچنین در صنعت داروسازی به عنوان یک ماده پایه در تولید قرص‌ها و کپسول‌ها مورد استفاده قرار بگیرد. همچنین، به دلیل خاصیت تشکیل فیلم، در تولید محصولات آرایشی و بهداشتی نیز استفاده می‌شود. به طور کلی، کربوکسی متیل سلولز یک ماده چند منظوره و کاربردی است که در صنایع مختلف به کار می‌رود.

سدیم متا بی سولفیت

سدیم متابی سولفیت یک ترکیب شیمیایی است که در بسیاری از محصولات مصرفی مانند غذاها، نوشیدنی ها و محصولات آرایشی و بهداشتی یافت می شود. این ترکیب به عنوان یک ماده نگهدارنده طبیعی مورد استفاده قرار می گیرد، زیرا قابلیت حفظ رنگ و طعم محصولات را بهبود می بخشد و از اکسیداسیون و تغییر رنگ آنها جلوگیری می کند. همچنین، سدیم متابی سولفیت به عنوان یک ضد باکتریال و ضد قارچ موثر است و می تواند به بهبود کیفیت محصولات و افزایش عمر مفید آنها کمک کند. با توجه به خواص مفیدی که دارد، سدیم متابی سولفیت به طور گسترده در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می گیرد.

اسید سیتریک

اسید سیتریک یکی از اسیدهای آلی و از خانواده اسیدهای آلفا هیدروکسی است. این اسید از میوه‌ها و سبزیجات دریافت می‌شود و در بسیاری از محصولات غذایی نیز استفاده می‌شود. اسید سیتریک دارای خواص نگهدارندگی طبیعی است و به عنوان یک افزودنی غذایی در صنایع غذایی استفاده می‌شود. همچنین، این اسید در صنایع داروسازی، شیمیایی، بهداشتی و به عنوان یک ماده شیمیایی در تولیدی محصولات مختلف نیز کاربرد دارد. اسید سیتریک به عنوان یک ماده طبیعی و بدون عوارض جانبی معرفی شده است و به همین دلیل در بسیاری از محصولات مصرفی مورد توجه قرار می‌گیرد.

نتیجه گیری

بسیاری از مواد شیمیایی هستند که در تولید محصولات غذایی مورد استفاده است شامل مواد نگهدارنده ، رنگ ها ، اسانس ها ، غلظت دهنده ها ، امولسیون ها ، بهبود دهنده ها و… است و تمامی این مواد با مقدار مشخصی در فرمولاسیون های محصولات خوراکی قابل استفاده هستند. خرید مواد اولیه صنایع غذایی باید از منابع معتبری استفاده شود تا از نظر کیفیت و ماندگاری اطمینان داشته باشید.

سوالات متداول

بیشترین کاربرد مواد شیمیایی در صنایع غذایی چیست؟

بیشترین استفاده و کاربرد مواد شیمیایی در صنایع غذایی محصولات نگهدارنده هستند که برای افزایش ماندگاری محصولات خوراکی مورد استفاده قرار میگیرد و دوز مصرفی بسیار اندکی دارد که بر سلامت انسان تاثیر گذار نباشد.