آیا محصولات آرایشی وبهداشتی برای محیط زیست مضر است؟

متاسفانه زباله مشکل جدیدی نیست!

اما با افزایش جمعیت حجم آن بیشتر شده و مشکلات آن نیز همواره در حال افزایش است!همچنین علاوه بر افزایش حجم زباله که بشر امروز با آن مواجه است پساب ها و مواد شیمیایی جدید حاصل از پیشرفت های بشری است که به زباله ها اضافه شده اند که به نوبه خود مشکلات جدید تری نیز به همراه داشته است.

اشاعه بيماري كيست هيداتيك، بروز گهگاه وبا، انواع بيماري‌هاي پوستي همچون ليشمانيوز و سلسله بيماري‌هاي سرطان‌زا و سكته هاي نابهنگام امروزه كه معمولا به مواد فساد پذير و پس مانده هاي شيميايي محيط زيست نسبت داده مي‌شود ماحاصل تداخل صدها نوع مواد سمي و عفونت‌زا با زباله هاي شهري و انتشار آن‌ها در آب، خاك و هواي زندگي روزمره ماست.

طبق گزارش مهر، محصولات آرایشی و بهداشتی که یکی از لوازم مورد استفاده روزانه افراد به حساب می آیند، دارای مواد شیمیایی تغییرپذیری هستند که می تواند برای محیط زیست دریایی ایجاد ضرر کند. یکی از مواد شیمیایی به کار رفته در این مواد آرایشی میکروبیدها هستند.

میکروبیدها، میکروسفرهای پلی اتیلن هستند که به صورت گسترده در لوازم آرایشی تحت عنوان عامل لایه بردار و در محصولات مراقبت شخصی همچون خمیر دندان و تحقیقات زیست پزشکی و علوم بهداشتی، تکنیک میکروسکوپ و غیره مورد استفاده قرار می گیرند. این مواد پس از استفاده با شستشو وارد آب های فاضلاب و رودخانه ها و از آن طریق در نهایت وارد اقیانوس ها خواهند شد.

اگر به بررسی های انجام شده توجه کنید، محققان تخمین می زنند که هر ساله تنها از طریق بریتانیا ۸۰ تن زباله های میکروپلاستیک غیرضروری وارد دریاها شده است.

همچنین تاکید کردند که می توان به جای مواد شیمیایی میکروپلاستیک، مواد لایه بردار طبیعی در محصولات آرایشی و بهداشتی همچون پاک کننده های دست، صابون، خمیر دندان، کف اصلاح، کرم های ضد آفتاب و شامپوها را استفاده نمود.

متخصص محیط زیست دریایی از دانشگاه پلیموت انگلستان، پروفسور «ریچارد تامپسون»، در رابطه با اثر این مواد بر حیات موجودات دریایی می گوید: «این محصولات با میلیون ها ذرات میکروپلاستیک منجر به آلودگی اقیانوس ها و دریاها می شوند. در نهایت این میکروپلاستیک ها به طور مستقیم و غیرمستقیم اثر زیان آوری بر موجودات دریایی دارند که طبق گزارش های منتشر شده ۷۰۰ گونه مختلف دریایی در محیط طبیعی با این مواد برخورد داشته و اثر سوء آنها را تجربه کرده اند.»

عوارض لوازم آرایشی

مواد شیمایی ناشی ازپسماندهای دفع شده در مکان های دفن غیر ایمن قادر خواهند بود در زمین نشت کرده و در نهایت واردآب شوند از این طریق است که آلاینده ها به منابع آبهای سطحی و چاه ها وارد می شوند.

میدانیم که شرط اصلي ادامه حيات در جهان،آب است. عدم كنترل آلودگي آب به وسيله تخليه فاضلاب‌ها و زباله هاي شهري و صنعتي تاثير زيانباری در اقتصاد و بهداشت جوامع دارد و همچنين تخليه مواد زايد جامد و مايع (زباله و فاضلاب‌ها) در محيط به وسيله جاري شدن آب‌هاي سطحي اعم از جويبارها، رودخانه ها و ديگر آب‌هاي حاصل از بارندگي به نقاط مختلف موجب منتشر شدن آلودگي مي‌گردند و اين در حاليست كه متاسفانه در بعضي از شهرهاي ما دفع بي رويه زباله اكثرا به وسيله تخليه مواد به جويبارها انجام میشود.

در آخرين مرحله دفع زباله هاي شهري به خاك و يا آب منتقل مي‌شوند که در نتيجه اين عمل، تجزيه هايي است كه طي ساليان دراز خطرات مهيبي را در آب و خاك منطقه ایجاد کرده است و باعث بيماري‌هاي گوناگوني در انسان و حيوان و كليه موجوداتي كه در آن منطقه زندگي مي‌كنند خواهد شد.

در مبحث مدیریت مواد زائد و زباله های شهری ما با مشکلی به نام زباله های خانگی مواجه ایم که مخلوطی از مواد مختلف است!که در این بین مواد شیمیایی خطرناکی هم هست که در صورتی که در محیط زیست آزاد شوند می توانند تهدید جدی برای ارگانیسم های زنده حساب شوند هرچند مقدار کم این مواد می تواند در طول زمان روی هم انباشت شود و موجب ایجاد آلودگی های آب و خاک و هوا شود. امروزه در بین انواع مواد موجود در زباله های خانگی با توجه به گسترش روزافزون لوازم آرایشی و محبوبیت استفاده گسترده از آن و با علم به این موضوع که هیچ کدام از لوازم آرایشی به دلیل تنوع محصولات بازار تا به انتها مصرف نمی شوند ودر نهایت روانه زباله شده و جزی از زباله های شهری محسوب شده و همان مراحل را در طبیعت طی میکنند می توان آنها را جز ترکیبات آلاینده در زباله های خانگی دانست که تاکنون توجهی را به خود جلب نکرده اند افزایش قارچ گونه این محصولات می تواند جای تفکر وبررسی داشته باشدکه انباشت آنها در طبیعت با توجه به فراوانی آنها و ترکیبات شیمیایی آنها می تواند در آینده ای نچندان دورمشکلات زیست محیطی را به دنبال داشته باشد کما که استفاده از فناوری نانو در این محصولات نیز موجب پیش بینی نگرانی هایی برای محیط زیست شده است.

از جمله اثرات مضر این محصولات برسلامت انسان ، اطلاع رسانی های خوبی شده است ولی متاسفانه جاذبه استفاده از این لوازم در بین عموم دل انگیز تر از عوارض بعدی آن به حساب می آید و سن استفاده کنندگان از لوازم آرایشی نیز در حال پائین آمدن است در واقع این محصولات به ویژه در بین دختران جوان و نوجوان ما در حال گسترش است! اما آیا این محصولات فقط بر شخص مصرف کنند تاثیر خواهند گذاشت؟!!

باتوجه به آمار موجود، زنان از بیش از 20 نوع لوازم آرایش استفاده می کنند!بیش از 800 نوع ترکیب و عنصر شیمیایی و عصبی در محصولات آرایش به کار برده میشود که  انباشت این محصولات و ورود مواد زیان آور آنها به خاک و آب ممکن است عوارض غیر مستقیمی داشته باشد که تا کنون کمتر توجهی به آن شده است مواد استفاده شده در ترکیبات این لوازم آثارسو وحشتناکی برای محیط دارند .

آلاینده هایی هم چون مایکوتوکسین ها از آلاینده های مهم محصولات کشاورزی هستند اسپورهایی که در فضا پراکنده اند زمانی که شرایط محیطی مثل دما و رطوبت مناسب باشد برای سوبسترا یا مواد غذایی  سم تولید میکنند. مایکوتوکسین ها دارای اهمیت زیادی از نظر ایمنی و سلامت مصرف کننده گان همچنین مسائل اقتصاادی و صادرات محصولات کشاورزی هستند .آفلاتوکسین ها که بیش از بیست نوع آن شناخته شده است در غلات و مغزهای درختی به ویژه بادام زمینی و پسته ها دیده می شوند که در این بین آفلاتوکسینB1 از دیگر انواع آفلاتوکسین ها خطرناک تر است و سرطانزایی آن  اثبات شده است وافزایش آن در بدن سبب ایجاد سرطان کبد تضعیف سیستم ایمنی بدن و ناقص الخلق زایی می شود.پارافنيلين ديامين(PPD) استفاده شده در رنگ موها نیز از جمله مواد شیمیایی سرطانزا می باشد.